Πώς αντιλαμβάνονται οι Τούρκοι εργαζόμενοι τους Σύριους εργάτες;

της Elif Gözler Çamur : μια έρευνα της Özen Beyza βάσει συνεντεύξεων με Τούρκους εργαζομένους της περιοχής Basmane στο κέντρο της Σμύρνης στα 2016

Η έρευνα μεταπτυχιακού επιπέδου, στα αγγλικά, στο πανεπ. Sabancı, επιχειρεί να κατανοήσει πώς προσλαμβάνουν οι Τούρκι εργαζόμενοι τους Συρίους συναδέλφους τους. Η Οζεν εξέτασε τη Συριακή μετανάστευση/ προσφυγιά από κοινωνιολογικό-ψυχολογική οπτική κι επέλεξε ως πεδίο της έρευνας την περιοχή του Μπασμανε (στη Σμύρνη). Η έρευνα βασίζεται σε ημι-δομημένες συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν κατά πρόσωπο με Τούρκους που εργάζονται στους ίδιους χώρους εργασίας με Σύριους εργάτες.

Η διατριβή περιλαμβάνει μια μεγάλη βιβλιογραφική ανασκόπηση. Το κεφάλαιο αυτό ξεκινά με μελέτες σχετικές με τον αντίκτυπο της μετανάστευσης στους πολίτες της χώρας υποδοχής. Στη συνέχεια καθορίστηκαν οι μεταβλητές μακρο επιπέδου της σχέσης πολιτών της χώρας υποδοχής και μεταναστών/ προσφύγων. Τρίτον, αναλύονται οι μεταβλητές μικρο-επιπέδου των σχέσεων μεταξύ των δυο γκρουπς. Ο αντίκτυπος της μετανάστευσης στη χώρα υποδοχής εξετάζεται μέσω των εννοιών της εθνικής ταυτότητας, της ενσωμάτωσης και της συμβατότητας. Η Özen συμπεριέλαβε επίσης διάφορες μελέτες σχετικά με το εάν οι μετανάστες που παρέχουν γενικά φτηνή εργασία προκαλούν μετακίνηση ντόπιων εργαζομένων ή μείωση ημερομισθίων, μισθών.

Το κεφάλαιο που περιγράφει την περίπτωση της Τουρκίας, ξεκινά με τη σύντομη περιγραφή της μετανάστευσης/προσφυγιάς από τη Συρία. Οι επεξηγήσεις στηρίζονται σε δεδομένα παρμένα από διαφορετικέ εκθέσεις [εμπειρογνωμόνων]. Στη συνέχεια γίνεται λόγος για τις πολιτικές και κοινωνικές επιρροές των Σύρων στην Τουρκία. Αν και η Τουρκία φαίνεται γενικά για τους μετανάστες να είναι μια χώρα διέλευσης, ο αριθμός μεταναστών που δεν περνά στην Ευρώπη και μένει στην Τουρκία αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Σύμφωνα με την Özen, η πρώτη, παραδοσιακά φιλόξενη αντιμετώπιση, για την οποία έγινε πολύς λόγος, κατά την συριακή μετανάστευση, μετατράπηκε έπειτα σε μια εχθρική και αντιμετανάστευτική/ αντιπροσφυγική στάση. Αυτό οφείλεται αναμφισβήτητα σε οικονομικούς και κοινωνικούς παράγοντες.

Όπως δείχνουν διάφορες έρευνες που αναφέρονται στη διατριβή, φαίνεται ότι οι Σύριοι, προερχόμενοι από πολλές εθνοτικές και θρησκευτικές ομάδες, χαρακτηρίζονται ως «βρώμικοι» και «άξεστοι» από τους Τούρκους λόγω των πολιτισμικών τους διαφορών. Επιπλέον, ανησυχίες αναφορικά με το θέμα της ασφάλειας, έχουν επηρεάσει τη διαμόρφωση των αντιλήψεων των Τούρκων για τους Συρίους. Παρά όλους αυτούς τους αρνητικούς χαρακτηρισμού, οι τομείς ιδιαίτερα των κατασκευών, της βιομηχανίας και της γεωργίας εξασφαλίζουν μεγάλα κέρδη από τη φθηνή εργασία που παρέχουν οι Σύριοι. Η μετακίνηση Τούρκων εργαζομένων από θέσεις εργασίας λόγω μεταναστών απαντά κυρίως σε άτυπους τομείς. Σε επίσημους τομείς, η απασχόληση Τούρκων αποδείχτηκε υψηλότερη. Αυτό εξηγείται από το γλωσσικό εμπόδιο και το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης των Συρίων.

Το θέμα της μεθόδου [...]

Το πεδίο της έρευνας, Μπασμανε [...]

Το δείγμα των ερωτηθέντων [...]

Το κεφάλαιο όπου αναλύονται τα δεδομένα που συλλέχθηκαν  από το πεδίο, ξεκινά με το θέμα της "διαμόρφωσης και ορισμού του εκτός κι εντός γκρουπ". Ο τρόπος με τον οποίο οι Τούρκοι αντιλαμβάνονται τους Σύριους ως ομάδα διαφορετικής κουλτούρας, γλώσσας και εθνοτικότητας, εξετάζεται κάτω από τον παραπανω τίτλο. Ο κύριος σκοπός εδώ ήταν η κατανόηση του πώς οι ερωτώμενοι που ορίζουν τον εαυτό τους εμφατικά ως τούρκο, συγκρίνουν τους εαυτούς τους με τους Σύριους.

Το κεφάλαιο περί της περατότητας των συνόρων μεταξύ γκρουπς [...]

Παίρνοντας υπόψη τις απαντήσεις των ερωτηθέντων, η Τουρκικότητα φάνηκε ως ορισμός ομάδας λιγότερο διαπερατός, πορώδης. Εκείνοι που τονίζουν τη θρησκευτική τους ταυτότητα σκέφτονατι τα σύνορα της ομάδας ως πιο διαπερατά. Σύμφωνα με τους ερωτηθέντες, οι Σύριοι δεν μπορούν να υιοθετήσουν την τουρκική κουλτούρα. Και πάλι σύμφωνα με αυτούς, οι Σύριοι πρέπει να μιλούν Τουρκικά και αραβικές πινακίδες ή ταμπέλες δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται. [...]

Απόψεις των Τούρκων εργαζομένων πάνω στα θέματα της μετακίνησης ντόπιων εργαζομένων ή μείωσης ημερομισθίων λόγω προσφοράς φθηνότερης  εργασίας [...]

Υπενθύμιση της κατάστασης που επικρατούσε στο Μπασμανε την περίοδο της έρευνας, ως πιθανής προέλευσης επιρροών πάνω στις απαντήσεις των ερωτηθέντων και συμπέρασμα περί μιας έρευνας που πραγματοποιήθηκε μεν σε μικρό πεδίο αλλά θα αποτελέσει πρότυπο για πιο μεγάλες μελέτες στο μέλλον.