Türkiye’nin Afrika Açılım Politikası

Soner KARAGÜL ile İbrahim ARSLAN yazdı: Afrika’ya Açılım Planı’nın 1998 yılında kabul edilmesinden sonra

"Türkiye'nin Afrika açılım politikası : tarihsel arka plan,stratejik ortaklık ve geleceği" başlıklı makaleden alıntılar

Türkiye, Afrika’da dekolonizasyon süreci sonrasında dış politikasını değiştirme teşebbüsü olarak 1970 yılında bir açılım planı tasarlamış olmasına rağmen, Afrika ile kalıcı olarak siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerini geliştir-me fırsatını kaçırmıştı. Söz konusu plan, Türkiye’yi Batılı müttefikleriyle iliş-kilerinde zor durumda bırakan Kıbrıs meselesi yüzünden ertelendi. Afrika ile daha güçlü ilişkiler kurma konusundaki eylem eksikliğindeki asıl sebep, Türkiye’nin Afrika’da ne yapacağı konusundaki ilgi, bilgi ve strateji eksikliğin-den kaynaklanmaktaydı. 1970 yılından itibaren Kuzey Afrika ülkeleriyle ilişkiler, sınırlı biçimde de olsa Türkiye’nin ekonomik ve siyasi ilişkilerini değiştirme çabaları sayesinde güçlenmesine karşın Sahra-Altı Afrika, zamanın Türkiye dış politikasında önemli bir konuma sahip olamadı.

Avrupa Birliği (AB), 1997 yılındaki Lüksemburg Zirvesi’nde Türkiye’ye diğer aday ülkelerden beklenmeyen birtakım ek koşullar dayatınca, 1964’te Amerika’ya duyulan güven sarsılmasının bir benzeri Avrupa’ya karşı yaşandı. O döneme kadar dış politikadaki önceliğini Batı dünyasına veren Türkiye, bu gelişme üzerine diğer dünya ülkeleri ile olan ilişkilerine daha çok yoğunluk  vermeye başladı. Wheeler’a göre, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girişinin oyalanması, güçlenen Türkiye ekonomisi ve liderliği ile birleşince bu durum bu durum Türkiye'yi Avrupa ve ABD ilişkilleirinin ötesine bakmaya ve 200'lerde Afrika'ya açılmaya yöneltimişti.