«Τι Γιάννης, τι γιαννάκης» και στην εξωτερική πολιτική;

του Aydın Selcen : Σήμερα θέλω να κουράσω το κεφάλι μου πάνω στο γιατί έπρεπε να συμμεριστεί, μετά τον Ερντογαν, κι η αντιπολίτευση με την κοινή γνώμη τα προσδοκώμενα ριζικά βήματα που προβλέπει πάνω στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική εθνικής ασφάλειας.  

Στην πραγματικότητα μιλάμε για το αυτί και την ουρά του ελέφαντα που βαστάμε μέσα στο σκοτάδι. Για παράδειγμα, έτσι πάει με το σχόλιο του Ruşen Çakır « Όλοι οι παίκτες εξαιρουμένου του Ντεμιρτας έχουν το πρόβλημα να μην αντιμετωπίζουν πραγματικά τον Ερντογαν» και με το κείμενο του Taner Akçam που κάνει λόγο «για ένα νέο δημοκρατικό πολίτευμα και μια ιστορική συνάντηση». Ομοίως και με τα κείμενα των Baskın Oran και Murat Sevinç από τα οποία πήρα αποσπάσματα στο προηγούμενο κείμενό μου.

Όταν λέμε Λιβύη, Συρία, Ιράκ, Ιράν, Η.Π.Α., Ε.Ε., Ρωσία, Ανατολική Μεσόγειος συζητάμε πράγματα πέραν της εξωτερικής πολιτικής. Κάτω από τίτλους όπως εθνικής ασφάλεια, μάχη με την τρομοκρατία, συζητάμε στην πραγματικότητα αν είμαστε ή όχι υπέρ μια πολιτικής λύσης στο αιώνιο κουρδικό μας ζήτημα. Να πούμε και το άλλο: σε καμιά ειρηνευτική διαδικασία δεν ξεκινά ανοιχτός ή κλειστός διάλογος αφού παραμεριστούν πρώτα τα όπλα. Τυχαίνει ακόμα σε ορισμένες περιπτώσεις όπως στην Κολομβία να μην έχει κηρυχτεί εκεχειρία ενώ η διαδικασία συνεχίζεται. Κι εδώ κουβεντιάζουμε αν θα αποφασίσουμε ή όχι ειρήνη.

Κι αν κοιτάξουμε πίσω από τον πίνακα που ζωγράφισε ο Sevinç λέγοντας «η προσέγγιση του CHP του Κιλιτνταρογλου με τους συντηρητικούς ψηφοφόρους», βλέπουμε τις πιθανές απαντήσεις ή και την έλλειψη απαντήσεων σε αυτά τα ερωτήματα. Διότι πράγματι «τίποτα δεν έγινε αλλά όλο και κάτι γίνεται»: ο Μπαχτσελί έγινε εταίρος στον κυβερνητικό συνασπισμό, ο Α/ ΓΕΕΘΑ Ακαρ έγινε υπουργός εθνικής άμυνας κι έτσι μόνιμος Α/ΓΕΕΘΑ, στην Άγκυρα και την Κων/πολη κατασκευάστηκα πελώρια κτήρια – φρούρια της ΜΙΤ, εκτός συνόρων άμα λέμε Β. Ιράκ και Συρία, κι υπερπόντια αμα λέμε Λιβύη ξεδιπλώθηκαν τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, στο Κατάρ και τη Σομαλία έγιναν στρατιωτικές βάσεις, στα μέρη που εξελέγησαν δήμαρχοι από το HDP, πήραν τις δημαρχίες από τα χέρια τους και διορίστηκαν «πολιτικοί διοικητές» ονόματι «επίτροποι», οι Οσμαν Καβαλα, Σελαχατιν Ντεμιρτας κι άλλοι έχουν κολλήσει στη φυλακή, η Sur καταστράφηκε, οι Ακαδημαϊκοί για την Ειρήνη απομακρύνθηκαν από τις έδρες τους, οι διαπιστεύσεις δημοσιογράφου των ανθρώπων της Evrensel και της Birgün ακυρώθηκαν. Να πω κι άλλα, νομίζω όμως ότι αρκούν αυτά.

Για το λόγο αυτό η κατάσταση δεν είναι «τι Γιάννης, τι γιαννάκης». Είναι αναγκαίο να βγει από την κουζίνα του CHP κεμπαπ Τοκάτης που θα έχει ψηθεί υπομονετικά σε αναμμένο πέτρινο φούρνο με κάρβουνο οξιάς, που να απευθύνεται σε όλων των ουρανίσκο, κι όχι κανας χαλασμένος πουρές πατάτας. Τα δύσκολα, παγιωμένα ζητήματα που ορθώνονται μπροστά μας δεν περιμένουν υπεκφυγές, συγκεχυμένες, χιλιοειπωμένες ή εφήμερες απαντήσεις, απαιτούν θάρρος κι όραμα. Ο ριζικός μετασχηματισμός του υπουργείο των εξωτερικών και της ΜΙΤ είναι μόνο οι απλές, παράπλευρες τεχνικές όψεις μιας αναπόφευκτης, αναγκαίας μεγάλης τομής. Το πραγματικό μας ζήτημα – ερώτημα είναι ποιοι είμαστε και ποιοι πάμε να γίνουμε.

Με άλλα λόγια, αν ο Κιλιτσνταρογλου και το CHP ανέλαβαν μια αποστολή του στυλ «να σώσουμε το κράτος» κι αν την αντιλαμβάνονται για πρώτη φορά ίσα ίσα για να κάνουν πολιτική και για να κερδίσουν τις εκλογές, θα πρέπει να βγάλουν από το μυαλό τους την ιδέα «μα το κράτος έχει συνέχεια γλυκέ μου». Με το ίδιο σκεπτικό, πρέπει να βγάλουν από το κεφάλι τους τα «περίμενε να δουμε», «βήμα βήμα», «κάθε πράγμα στον καιρό του», «δεν είναι ακόμα η ώρα», «να ρωτήσουμε τους στρατηγούς», εν ολίγοις το ΚΡΑΤΟΣ που γράφεται με κεφαλαία γράμματα. Πρέπει να αφομοιώσουν έννοιες όπως απόφαση, θέληση, τόλμη, φαντασία, επινοητικότητα, κίνηση, και να τις βάλουν στο λεξικό τους. Και να μας κάνουν συμμέτοχους σε ένα κοινό όνειρο, όραμα.

Υπάρχει καμιά ένδειξη, καμιά ελαφριά κίνηση σ’αυτήν την κατεύθυνση; Πώς θα συμβιώσει πολίτης με συμπολίτη ελεύθερα και με την αξιοπρέπεια που ταιριάζει σε άνθρωπο; Πώς θα διορθωθεί η σχέση του πολίτη με τον κρατικό μηχανισμό; Πώς θα γίνει η δικαστική κι η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση; Άντε αυτά, ας πούμε ότι δεν με αφορούν, ποια βήματα θα γίνουν τις πρώτες 100 μέρες στην εξωτερική πολιτική και στην εθνική ασφάλεια; « Μα κάλε μου κύριε, αν αρχίσουμε να τα λέμε από τώρα, αυτός ο μυστήριος ‘συντηρητικός ψηφοφόρος’ δεν θα μας ψηφίσει». Κι αν έρθετε αύριο στην εξουσία, θα τον εξαπατήσετε την επαύριο αυτόν τον ‘συντηρητικό ψηφοφόρο’; Δηλαδή τώρα υποκρίνεστε; Ή μήπως ετοιμάζεστε, από τη μια, να παραδοθείτε στην τελετουργία του λουμπεν, κι από την άλλη να παρουσιαστείτε ενώπιον της ιεράς, συνοφρυωμένης και θυμωμένης τάξης πραγμάτων, που δεν κουνιέται από τη θέση της 100 χρόνια τώρα και δεν πρόκειται να γίνει ούτε πρόταση να κουνηθεί;