Το πνεύμα της στέπας

συνέντευξη με τον φωτογράφο Mahmut Orhan Alkaya: Τα χώματα αυτά που εκτείνονται δίχως τελειωμό κάτω από τον ήλιο, δημιούργησαν χίλια χρόνια τώρα έναν πλούσιο, αυτοτροφοδοτούμενο κύκλο ζωής.

Έναν κύκλο όπου όχι μόνο οι άνθρωποι, αλλά κι όλα τα έμβια όντα έμαθαν να ζουν με την κουλτούρα της αλληλεγγύης, έμαθαν να μοιράζονται πράγματα, μόχθο, χαρές... Αρκέσθηκαν με το λίγο, έκαναν ό,τι πήγαινε να χαθεί να επιβιώσει, μεγάλωσαν και πολλαπλασίασαν ό,τι υπήρχε. Το περιοδικό Magma σταχυολόγησε ιστορίες από τα χώματα αυτά όπου θερίζουμε με ελπίδες ό,τι φυτεύουμε με υπομονή.

Σε ένα τμήμα της Ανατολίας, ο λαός χρησιμοποιεί τον όρο "yazı" αντί του "bozkır" για να ορίσει τη "στέπα". Κι ο όρος "yazı" στη λαϊκή γλώσσα έχει πολλές σημασίες. Είναι το γραφτό, η μοίρα, το πεπρωμένο, η ζωή ή το μέλλον ενός ανθρώπου, αλλά είναι και τα μεγάλα κενά στο χώρο. Ο όρος  "bozkır" ("στέπα") έχει ταυτιστεί, συνεπώς, με την τύχη, την μοίρα, το πεπρωμένο ή το μέλλον του ανθρώπου στην Ανατολία.

Έτσι κι εγώ με τον όρο "bozkır" αντιλαμβάνομαι τις μεγάλες, έρημες εκτάσεις στην Ανατολία, που μου φέρνουν στο μυαλό τη μοναξιά, τη μοναχικότητα, την ερημιά. Επειδή κάδραρα αυτό το τοπίο, στα παιδικά μου χρόνια, κοιτάζοντάς το από παράθυρα τρένων, έτσι όπως ταξιδεύαμε, αυτό με ώθησε τα επόμενα χρόνια να το φωτογραφίσω και ζωντάνεψε την αγάπη μου για τη "στέπα". Μπήκα λοιπόν πιο μεγάλος μέσα στα "πράγματα", τοπία, μέρη, θέσεις, σε ό,τι τέλος πάντων παρατηρούσα απο μακρυά όταν ήμουν μικρός.

Στις μέρες μας, ο κύκλος ζωής των ανθρώπων ακόμα κι εκεί (εννοώντας με αυτό το πως περνά η ζωή τους, με βάση την ηλικία τους ή τις εποχές του χρόνου) έχει μπερδέψει λίγο, οι διαπροσωπικές σχέσεις έχουν γίνει πιο περίπλοκες. Η "στέπα" αποτελεί επομένως το αντίθετο αυτής της περιπλοκότητας. Τα πράγματα εδώ γίνονται πιο απλά, λιτά, ξεκάθαρα. Είναι ένας τρόπος ζωής ξεκάθαρος και σαφής. Επειδή ακριβώς αποτελεί ένα κοντράστ, την αντίθεση με τη ζωή εκτός "στέπας", για αυτό μου φαίνεται τόσο σημαντικό το θέμα για το Magma.

Καθώς η ζωή στη μητρόπολη γίνεται ολοένα και πιο περίπλοκη, αναζητά το αντίθετό της στη "στέπα". Βασικό στοιχείο της διαλεκτικής είναι να ψάξει ή να θεωρήσει κανείς το αντίθετό του. Καθώς η "στέπα" αποτελεί το αντίθετο της μητρόπολης, παραγωγή και κατανάλωση εκεί, είναι πράγματα απλά, γίνονται με τη μία, με μια δυο κινήσεις σε σχέση με την πολυπλοκότητα της πόλης. Είναι ένας κόσμος όπου ο αγώνας για την επιβίωση στο μυαλό των ανθρώπων πραγματοποιείται με τον πιο απλό, τον πιο άμεσο τρόπο.