Για την υγεία και τη γυναίκα στην Τουρκία

της Pınar Sevim: μια συνέντευξη με τη Feraye Sünev Çokgürses, μια γυναίκα που σπάει ταμπού

Αφού διαβάσετε τη συνέντευξή μας με την αγαπητή μου συγγραφέα του "Βλέποντας την Τουρκία μέσα από πόδια", δεν θα είστε πλέον ο παλιός σας εαυτός. Εγώ την ονομάζω γυναίκα που αλλάζει την [κυρίαρχη] οπτική γωνία και ευαισθητοποιεί πάνω σε ό,τι λέγεται περί "γυναίκας". Μια Σμυρνιά με όμορφη καρδιά. Καλή ανάγνωση !

Το τελευταίο διάστημα ανεβήκατε στις πάνω θέσεις στα ευπώλητα με το βιβλίο "Η Τουρκία μέσα από πόδια" [γυναικών] για το οποίο υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον όπως και για τη συγγραφέα του. Μπορείτε να μας μιλήσετε λίγο για σας ; Ποιά είναι η δόκτωρ Feraye Sünev ÇOKGÜRSES εκτός από γιατρός και συγγραφέας;

Πρώτα ήμουν πάντα μάνα. Έχω δύο όμορφους γιους. Ο μεγάλος είναι σχεδιαστής εσωτερικών χώρων. Ο μικρός είναι στην Αμερική, αρχιτέκτων τοπίου. Ούτε εγώ είπα ποτέ να γίνουν γιατροί, ούτε αυτοί είπαν ποτέ "ας γίνουμε". Κι έχω και κόρες όπως ονομάζω τις νύφες μου, και δύο εγγόνια δύο μηνών. Φέτος πήρα τιμητική πλακέτα στη γιορτή της Ιατρικής για τα 40 χρόνια μου στο επάγγελμα. Στην πραγματικότητα, ένας γιατρός δεν μπορεί να έχει αντικείμενα ασχολίας άλλα πέραν της ιατρικής. Διότι οποιαδήποτε δραστηριότητα απαιτεί χρόνο. Να παεί για ζωγραφική, σινεμά, θέατρο, όπερα, πικ-νικ, σπορ στη φύση, διακοπες το καλοκαίρι ; Τα ξεχνάμε αυτά. Ο γιατρός εργάζεται, κάνει βάρδιες, μελετά και κοιμάται λίγο. Η ζωή του ξεκινά την αυγή αλλά δεν τελειώνει με την αυγή. Σε βρίσκει πότε πότε το επόμενο πρωί να τελειώνει η βάρδια, να παίρνεις το κεφάλι σου να το πας σπίτι και να μη σε παίρνει ο ύπνος. Σαββάτα, Κυριακές δεν έχεις. Τα παιδιά σου τα μεγαλώνουν οι κοντινοί συγγενείς, φροντιστές, βρεφικοί σταθμοί. Πότε συνταξιοδοτήθηκα ; ε ! τότε άρχισα να κάνω ο,τιδήποτε ήθελα πάντα να κάνω αλλ'ανέβαλα λόγω έλλειψης χρόνου. Σε βαθμό κακουργήματος... Η συγγραφή του βιβλίου ήταν περισσότερο μια έκρηξη οργής παρά από χόμπι.

Σε γενικές γραμμές τι λέτε στο βιβλίο σας ;

Εξετάζω τρία πράγματα, δηλαδή, τη γυναίκα που βρισκόταν σε ιδιαίτερη θέση τους παλιούς καλούς καιρούς, τις συνθήκες που ζει ο γιατρός στον οποίο ο άνθρωπος εμπιστεύεται το πιο σημαντικό του "κτήμα", την υγεία,  πιο σημαντική του "περιουσία", και τον τομέα της υγείας που έχει απορρθμιστεί. 

Γράφετε με θάρρος, με πολύ σοκαριστική και εντυπωσιακή γλώσσα για τις "όψεις της έννοιας 'γυναίκα' στην Τουρκία που είναι μεν γνωστές αλλά αμελούνται και δεν είναι εύκολο να εξωτερικευτούν" και για "την υποβάθμιση στις υπηρεσίες της ιδιωτικής υγείας που δεν συζητιούνται πολύ και δεν βγαίνουνστην επιφάνεια στον υγειονομικό τομέα της Τουρκίας". Πώς σας ήρθε η ιδέα να γράψετε ένα βιβλίο και τί περάσατε γράφοντάς το;

Αφού βγήκα στη σύνταξη και πέρασα στον ιδιωτικό τομέα είχα τρομερή ζήτηση. Πιστέψτε με, άρχισα να μετανοιώνω τις πρώτες ώρες. Η κατάσταση ήταν άρπα τον έναν, χτύπα τον άλλον. Μα ούτε έναν να μην είχε να κάνει κάτι σωστό σε μια μέρα ! Κόντευα να τρελαθώ με τις περιπτώσεις αδιαφορίας, ασυνειδησίας, ανηθικότητας, έλλειψης προσόντων ανθρώπων που κρατιόντουσαν μόνο και μόνο από την εξουσία. Τρομερή απόγνωση. Το ότι βρέθηκα για πρώτη φορά αντιμέτωπη με τέτοια απόγνωση κι οι καταστάσεις που πέρασα κι έπρεπε "να ληφθούν υπόψη" σχετικά με τέσσερα ιατρικά κέντρα, ήταν ο λόγος γέννησης του βιβλίου. Το ότι μέκαθησαν στο σκαμνί του κακουργιοδικείου την πρώτη μέρα που γεύτηκα τη μητρότητα, επειδή ζημίωσα το ΙΚΑ για 67 γρόσια εξετάζοντας έναν νεκρό δύο φορές, ήταν η σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει. Πήρα το πληκτρολόγιο στα γόνατα με δάκρυα στα μάτια. Τί πέρασα γράφοντας το βιβλίο; Σταμάτησε η ζωή μου. Αν πω ότι το έγραψα χωρίς να κινηθώ ρούπι από τη θέση μου για δύο χρόνια, δεν θα πω ψέμματα. Όταν σηκώθηκα, τα κόκαλλα μου είχαν σκεβρώσει, ακόμα κάνω θεραπεία. 

Αφηγηθήκατε τη γυναίκα στην Τουρκία συμπεριλαμβανομένης και τη δική σας ζωή. Ποιό κεφάλαιο σας ζόρισε περισσότερο και ποιά τα θέματα που σας επηρέασαν ;

Έγραψα το βιβλίο πρώτα ως γιατρός κι έπειτα ως γυναίκα. Τα τελευταία δέκα χρόνια δημιουργήθηκαν καταστάσεις στον τομέα της υγείας που παρατηρούμε παντού, συνολικά. Τίποτα δεν πάει καλά. Και πράγματα όπως το ιατρικό επάγγελμα, η εκπαίδευση, η άσκησή του, το ηθικό, η ηθική, ο σεβασμός έχουν πιάσει πάτο. Η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα με τις ιατρικές σχολές που πλήθυναν σαν μανιτάρια, με πολιτική εννοείται βούληση, πονά την καρδιά μας. Πόσα χρόνια είμαι γιατρός και τώρα έχω την έγνοια τι θα κάνω αν πει κι αρρωστήσω. Για αυτόν το λόγο βάζω πρώτη την ταυτότητά μου ως γιατρός. Στην πραγματικότητα, αν μαζέψετε τις αφηγήσεις που αφορούν στη ζωή μου, δεν ξεπερνούν τις 20 σελίδες σε ένα βιβλίο 304 σελίδων. Νομίζω ότι εκτός από το λόγο ή το περιεχόμενο που συνδέει τον αναγνώστη με το βιβλίο, υπάρχει και το ενδιαφέρον του αναγνώστη, της αναγνώστριας για τον συγγραφέα κι έπειτα η αγάπη του για αυτόν. Τώρα ο,τιδήποτε αναγκάστηκε να βιώσει μια γυναίκα με δυσκόλεψε ως αφήγηση. Πώς να σας αφηγηθώ τι κόπος χρειαζόταν να κάνω ένα βιβλίο σαν χαστούκι σε μια κοινωνία που αγγίζει στήθη από την ηλικία των τριών ετών. Έβαλα στην άκρη την οργή μου, για να γράψω κι αυτό διευκόλυνε τη δουλειά μου. Κι αφαίρεσα με τη λαβίδα τις στιγμές ακριβώς εκείνες που μπορεί να απομάκρυναν τον αναγνώστη από το βιβλίο από το σύνολο σκηνών αποκάλυψης που έζησα. Είναι δυνατόν να μεταφέρει  ένας γιατρός ό,τι έζησε τόσα χρόνια ως μάρτυρας σε καταστάσεις γυναικών που σε κάνουν να πονας ; Πραγματικά όλοι πρέπει να διαβάσουν το βιβλίο.

Για το ζήτημα της αιμομιξίας [...]

Για τις πωλήσεις του βιβλίου [...]

Όταν διαβάζω αυτά που γράφετε σχετικά με την "παρθενία" και την "πρώτη νύχτα" που είναι ακόμα ταμπού για ορισμένα τμήματα της κοινωνίας, βλέπω ότι εκνευρίζεστε με τις αναίσθητες οικογένειες και συζύγους ενώ εκφράζετε σεβασμό για τα άτομα που φέρονται με ειλικρίνεια και αρετή. Αν το δούμε τώρα από άποψη γενικής εικόνας της Τουρκίας, ποιά είναι η γενική θεώρηση πάνω σε αυτά τα θέματα.

Το θέμα αυτό μπήκε στο βιβλίο με τον τίτλο ή στο κεφάλαιο "Τί είναι ο παρθενικός υμένας; παρθενία ή άγνοια;". Δυστυχώς πρόκειται περί άγνοιας. Αν διαβάσετε τις καταστάσεις των ανθρώπων της χώρας μας ως ιστορίες, θα εκπλαγείτε, θα σαστίσετε.

Για το θέμα των αμβλώσεων [...]

Για το ζήτημα των καισαρικών [...]

Θίξατε ακόμα τα περιστατικά βίας κι έλλειψης σεβασμού προς το ιατρικό προσωπικό, που αυξάνονται το τελευταίο διάστημα. Πολλοί φίλοι γιατροί εκφράζουν ανοιχτά την ενόχλησή τους, και το πένθος για τους γιατρούς που έχασε η Τουρκία είναι ακόμα εδώ. Τον πιο σημαντικό ρόλο εδώ, τον έχουμε εμείς οι μητέρες και βέβαιως η ανατροφή ατόμων που θα δείχνουν περισσότερο σεβασμό, αλλά για σας, ως γιατρός ειδικότητας, "τί είναι αυτό που κατήντησε εδώ το επάγγελμά σας που θεωρούνταν από τα χθες μέχρι τα σήμερα σεβαστό; Φταίει το σύστημα τόσο όσο ο εκφυλισμός της κοινωνίας"; 

"Ή μήπως οι άνθρωποι χάσαν το μυαλό τους;" μπορώ κι εγώ να ρωτήσω. Εάν η κοινωνία εκφυλίζεται, αυτό συμβαίνει παράλληλα με το σύστημα. Ο τομέας στον οποίον εργάζομαι για ένα διάστημα τόσο μεγάλο όσο τα 40 έτη, έχει έρθει σε κατάσταση ανυπόφορη. Ένας τομέας με μόνο στόχο να "γίνω στέλεχος", που άγεται και φέρεται αναλόγως των συνεργατών του υπουργού που αλλάζει, αλλοιώθηκε προοδευτικά με την ποιότητα των υγειονομικών από τη στιγμή που επικράτησε η αρχή "παίρνω ανθρώπους μου στη δουλειά" αντί της αρχής "προσλαμβάνω ανθρώπους κατάλληλους για τη δουλειά". Η φτώχεια κι η ανισότητα είναι ο πιο σημαντικός λόγος του εκφυλισμού. Η ψυχική κατάσταση των φτωχών ανθρώπων (εκτός ενός ποσοστού, ας πούμε της τάξης του 10-15 % των ανθρώπων με το παχύ σβέρκο), είναι ό,τι να'ναι, επειδή δεν μπορούν να προσαρμοστούν στην κοινωνική ζωή. Εγκλήματα κατά γυναικών υπήρχαν βεβαίως και τα προηγούμενα χρόνια. Αλλά στα media που θυμάμαι όταν ήμουν νέα, έβγαινε μια κτηνωδία κάθε 3 - 5 χρόνια. Τώρα ; Δεν υπάρχει μέρα που να μη δολοφονείται, που να μην υφίσταται βία, που να μην κακοποιείται γυναίκα. Το είδος των εγκλημάτων άλλαξε. Σκοτώνεις, κομματιάζεις, αν δεν σου βγει, την καις, αν δεν καίγεται, τη θάβεις και ρίχνεις και τσιμέντο. Ε ! τί είναι αυτά ; για τ'όνομα του θεού; Το σύνολο όλων αυτών των ανθρώπων είναι αμόρφωτοι. Αν θέλουμε ποιοτική ζωή, πρέπει να δημιουργήσουμε μια μορφωμένη κοινωνία. Αλλιώς η κατάσταση ντελιρίου θα πάρει τα μυαλά μας και ...

Τα είδατε όλα στον 'Ιδιωτικό' τομέα υγείας και στα 'Ιατρικά Κέντρα'. Γενικά δουλέψατε με αφεντικά που δεν μπόρεσαν να σας ενσωματώσουν στο σύστημα και δεν θεώρησαν σωστό na σας αλλάξουν σαν άνθρωπο. Διαβάζοντας τις γραμμές σας "έχω χάσει σχεδόν κάθε ελπίδα για τον 'Ιδιωτικό Τομέα' στον χώρο της υγείας στην Τουρκία", τί θα θέλατε να πείτε πάνω στο θέμα;

Μακάρι να μπορούσα να τοο πω με δυο τρεις προτάσεις. Αυτά δεν τα πέρασα μόνο εγώ, δεν συνέβησαν μόνο σ'εμένα. Καθηγητές πανεπιστημίου, λέκτορες, διοκιητές, πρώην αρχίατροι δεν άκουγαν, πήγαιναν και τρύπωναν σε μια γωνιά. Μπορώ να πω με πάσα ειλικρίνεια ότι όλο όσα έζησα σε οκτώ διαφορετικά ιατρικά κέντρα, αατά την περίοδο που αναστήθηκε ο ιδιωτικός τομέας, είναι πολύ μακρυά από αυτό που αποκαλείται ιατρικές υπηρεσίες. Γιατί έκλεισαν, γιατί απαγορεύτηκαν τόσα ιδιωτικά κέντρα; Με όρους αργκό, το πήραν και το σήκωσαν το κράτος, γι'αυτό. Πρώτα κλείσαμε τα μάτια σε ό,τι γίνονταν, για να μην πω ότι ότι υποκινήθηκαν κιόλας ως βάσεις εφόδου με παραχωρήσεις σε ανθρώπους προσκείμενους στην κυβέρνηση. Μετά ανακαλύψαν ότι χάθηκε η μπάλα, αντε να βρεις το νήμα... και τελικά τα έκλεισαν. Κι αυτό το πράγμα τώρα με τα πόσα άδεια κι εγκατειλημμένα κτήρια, έχει γίνει ολόκληρος μπελάς για το κράτος. Αν μπορείτε, βρείτε διάδρομο δικαστικού μεγάρου χωρίς γιατρό. Βαράτε λοιπόν τον φτωχό ... 

Για τη μεταρρύθμιση στον τομέα της υγείας στη χώρα [...]

Για την ενημέρωση της κοινωνίας πάνω σε γυναικεία ζητήματα [...]

Είστε ένα "ισχυρό" μοντέλο για την γυναίκα στην Τουρκία, αφού επιτύχατε σε ό,τι καταπιαστήκατε, είστε πολύπλευρη προσωπικότητα, και ξέρω ότι τα πάτε καλά και με τη μουσική. Με ποιό είδος της ασχολείστε; Κάνατε μαθήματα;

O Pablo Neruda λέει για αυτούς που δεν ταξιδεύουν, που δεν διαβάζουν, που δεν ακουν μουσική, που δεν έχουν κανένα λεπτό αίσθημα ότι παθαίνουν πολύ βαριά στο ποίημά του 'Βαρύς Θάνατος'. Κατ'εμέ η μοσυσική είναι η μόνη παγκόσμια, καθολική γλώσσα. Και το ενδιαφέρον μου για αυτήν είναι πολύ πιο βαθύ από το επάγγελμά μου. Διότι αυτός ο σεβντάς άρχισε τόσος δα μόνο μου όταν ήμουν παιδί. Σταμάτησα τη δουλειά αλλά δεν αποκόπηκα από αυτήν. Γνωρίζω ακόμα καιι την ιστορία της κλασικής τουρκικής μουσικής. H Müzeyyen Senar είναι μάνα για μένα. Μεγάλωσα μαγευμένη από τα τραγούδια που ακουγά με τη μεταξένια φωνή της. Και πρέπει να πω ότι είμαι της σχολής των Meral Uğurlu, Bekir Sıtkı Sezgin ve Alaeddin Yavaşça. Ο Ali Şenozan ήταν ο πρώτος μου δάσκαλος. Κι οι δάσκαλοι Ali Osman Güngör, Sadi Hoşses, Hasan Eylen κόπιασαν για μένα. Κι η μουσική που μάζεψα πάνω στις βάσεις αυτές που πήρα είναι έργο του δασκάλου μου Özgen Gürbüz. Κι έχει δουλέψει γενικά πολύ. Εδώ και 10 χρόνια παίρνω μαθήματα φωνητικής από Ρώσο δάσκαλο. Έχω κάνει δύο CD, ένα  με τραγούδια που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Ελέγχου του TRT και ένα με επιλεγμένα κλασσικά τραγούδια. Κληρονομιά για τα παιδιά και τα εγγόνια μου ... έχει κάμποσα απ'αυτα στο You tube και στην ιστοσελίδα μου.

Για το δεύτερο βιβλίο [...]

Για το θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης [...]

της αρθρογράφου του blog:

Γνώρισα βαθειά μια ειλικρινή κι ολοκληρωμένη γιατρό, γυναίκα, μουσικό μάνα κι αδερφή. Αναγνωρίζω το χρέος μου προς αυτήν εν ονόματι των αναγνωστών που διαβάζουν αυτήν την συνέντευξη και προσωπικά καθώς μου έδωσε την ευκαρία να την γνωρίσω. Dr FERAYE SÜNEV ÇOKGÜRSES θέλω να τονίσω ότι η γνωριμία κι η συνένταυξη που κάναμε ήταν μια πολύ μεγάλη τιμή για μένα.

Με βαθύ σεβασμό

Pınar SEVİM